Maaiwerken

Door beken op een goede manier te beheren, is het mogelijk een geschikt waterpeil te bekomen. Daarom verwijdert de watering jaarlijks het teveel aan planten in de beken. In ecologisch kwetsbare gebieden gebeurt dit manueel, in ander gebieden machinaal.

Bij de maaiwerken wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met het omliggend grondgebruik en het natuurlijk karakter van de waterloop. De watering wil niet te veel, maar ook niet te weinig maaien. In en rond natuurgebieden is een ruigere begroeiing op zijn plaats, terwijl in landbouwgebied en rond dorpskernen eerder wordt gekozen voor een intensiever maaibeheer

Maaibeheer is maatwerk.

Maaikorf: de planten worden afgeknipt met messen gemonteerd op een korf Manueel: met gebruik van bosmaaier, zeis en riek. Maai-harkcombinatie: de zijkanten worden gemaaid met messen en de roterende hark trekt de plantenresten uit de beek.Klepelmaaier: de vegetatie wordt met klepels stuk geslagen.

Vroeger was het onderhoud van waterlopen eenvoudig. Jaarlijks werden de waterlopen gemaaid en uitgebaggerd tot op vaste bodem. Men had slechts één doel voor ogen: het water zo snel mogelijk afvoeren. Deze manier van waterbeheer had ook negatieve gevolgen. Denk maar aan de overstromingen in het centrum van Neerpelt die enkel opgelost werden na de bouw van een wachtbekken. Een nieuwe aanpak dringt zich daarom op. Ook de Europese en Vlaamse wetgeving vragen om een bijsturing van het waterlopenbeheer.

Vandaag heeft de waterloop een veelvoud aan functies; een goed peilbeheer voor de landbouw, zorg voor de natuur, mogelijkheden voor recreatie, enz.. De uitdaging van vandaag is het maaibeheer afstemmen op een verweving van deze verschillende functies. Het bestuur van de watering wil hierbij rekening houden met het aanpalende grondgebruik.

In natuurgebieden kiezen we voor een natuurvriendelijk handmatig onderhoud. De werken worden hier beperkt tot het wegnemen van de grootste belemmeringen en de zorg voor een normale doorstroming. Overstromingen in deze gebieden zijn aanvaardbaar en soms zelfs gewenst.In landbouwgebieden en woonzones zal het onderhoud meer intensief gebeuren. Droge voeten in woonzones is de boodschap. In deze gebieden worden de maaiwerken, daar waar mogelijk, machinaal uitgevoerd.

Een belangrijke opdracht van de watering is een evenwicht zoeken tussen de verschillende sectoren. Natuur houdt niet op aan de landbouwgebieden en landbouw houdt niet op aan natuurgebieden. Voor de waterbeheerder is regelmatig overleg met landbouwers en natuurverenigingen de basis om een draagvlak te creëren voor het lokale waterbeleid. Ook het in stand houden van de natuurverbindingsfunctie van de waterloop krijgt een bijzondere aandacht. Waterlopen vormen immers aders door het landschap die belangrijk zijn voor de migratie van fauna en flora.

Types maaiwerken

Het maaibeheer is dus maatwerk. De waterlopen worden al naargelang het gebied en het type beheer ingedeeld in vakken. De watering past verschillende types maaiwerken toe:

Oppervlakkige ruiming

Deze ruiming wordt volledig handmatig uitgevoerd. Hindernissen zoals takken, vuilnis worden verwijderd.

Maaien van taluds (zijkanten)

In natuurgebieden gebeurt dit handmatig met behulp van bosmaaier, zeis en riek. In andere gebieden wordt een maaikorf ingezet. Op de maaikorf staan scherpe messen die de vegetatie afknippen. Op sommige plaatsen wordt het maaisel afgevoerd of wordt er maar één kant van de beek gemaaid.

Maaien van waterplanten

Soms groeien er zoveel planten in de bodem dat ze de doorstroming van het water hinderen of lokale overstromingen veroorzaken. Op deze plaatsen wordt het teveel aan planten verwijderd. Ook dit gebeurt met een maaikorf.